Xavier Moonen: 'Inclusie is anders denken en werken'

Hoogleraar Xavier Moonen is benoemd tot lector Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking bij hogeschool Zuyd in Heerlen. Op een symposium rond het instellen van het lectoraat ging hij in op de vraag of inclusie van mensen met een verstandelijke beperking vanzelfsprekend is.

De opvattingen over de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking en hun rol in de samenleving zijn de afgelopen vijftig jaar behoorlijk veranderd, stelde Xavier Moonen in zijn inaugurele rede. Tot medio jaren zestig van de vorige eeuw was een persoon met een verstandelijke beperking iemand met een blijvende handicap die goede zorg nodig had in een instituut. In de jaren zeventig en tachtig konden sommigen (eventueel na training) zich een plek verwerven in de samenleving. Bijvoorbeeld in gezinsvervangende tehuizen en in de sociale werkvoorziening.

Etikettenzwendel
Begin jaren negentig ontstond mede door de burgerrechtenbeweging een nieuwe verandering met de nadruk op burgerschap, menselijke waardigheid en kwaliteit van bestaan. Hoewel deze begrippen vaak wel in de wet- en regelgeving terechtkwamen, waren ze niet altijd terug te vinden in de genomen maatregelen. Onderzoekers noemen dit ook wel 'etikettenzwendel', vertelde Moonen.

Eigen boontjes doppen
Omdat de verzorgingsstaat volgens velen onbetaalbaar is geworden is deze nu vervangen door een neoliberale mensvisie met als adagium: 'u zult toch vooral uw eigen boontjes moeten doppen'. "Maar inclusie en ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking betekent fundamenteel anders denken en werken voor alle betrokkenen," aldus Xavier Moonen.

Lectoraat
Het bijzonder lectoraat Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking is ingericht door zorgorganisatie Koraal Groep in Sittard. Xavier Moonen (1954) is sinds 1985 werkzaam als orthopedagoog en gezondheidszorgpsycholoog bij Koraal Groep. Sinds 2008 is hij ook verbonden aan de leerstoel forensische orthopedagogiek van de Universiteit van Amsterdam. Moonen: "De belangrijkste drijfveer voor mij om als lector bij Zuyd aan de slag te gaan, is theoretische inzichten praktisch toepasbaar te maken zodat mensen met een beperking daar daadwerkelijk van kunnen profiteren."

Lees ook: Lectoraat Zuyd Hogeschool en Koraal groep voor inclusie