Sociale ondernemers concurreren wel eerlijk

Sociale ondernemers die bedrijf en zorg combineren, krijgen vaak te maken met vooroordelen. Zo worden ze nogal eens beschuldigd van oneerlijke concurrentie. Het Nijmeegse bakkerscafé Brood op de plank heeft - als eerste in Nederland - laten meten of dat waar is.

De uitkomst: concurrentie kan niet eerlijker. Uit de eigen opbrengsten betaalt de bakkerij mee aan de zorg voor eigen medewerkers. Wat is de maatschappelijke invloed van de succesvolle bakkerij annex lunchroom 'Brood op de plank'sinds de oprichting in 2008? Volgens de meting brengt het Bakkerscafé mensen met psychische en lichamelijke beperking dichter bij de gewone arbeidsmarkt. Medewerkers die er een opleidingstraject volgen worden langzaam maar zeker zelfredzamer in hun leven; ze kunnen meer zelf en hoeven minder vaak een beroep te doen op professionele hulp. Daardoor hoeft de overheid minder geld uit te geven aan zorg en uitkeringen. Het positieve effect is in de hele wijk voelbaar. Verreweg de meeste buurtbewoners geven aan dat de sociale verbondenheid is gegroeid dankzij het bakkerscafé als ontmoetingsplek.

Lekker makkelijk
De uitkomsten van de meting helpen om de boodschap van de onderneming te versterken. Dat is ook nodig, zegt Eva Walraven, bedrijfsleider van Brood op de plank. "We worden niet altijd begrepen. Er zijn vooroordelen. Dat we goedkope arbeidskrachten hebben bijvoorbeeld; dat het lekker makkelijk concurreren is met subsidie. Het tegendeel is waar. We betalen de exploitatie helemaal zelf. Daar bovenop financieren we 8 % van de begeleiding voor onze medewerkers uit eigen zak. Een gewone bakkerij heeft die kosten niet."

De zelfstandige bakkerij is niet gericht op groei, want zit aan een plafond. Het bestuur wil wel graag de kennis verspreiden onder collega-ondernemers. Eva Walraven: "Het zou een goeie zaak zijn als meer sociale ondernemingen laten meten wat ze bijdragen aan de samenleving. Maak zichtbaar wat je doet."

De meting
De conclusies uit de meting naar de effecten van Brood op de plank:

1 Kansen
Bij Brood op de plank werken mensen met een verstandelijke, psychiatrische, cognitieve en/of lichamelijke beperking en een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt of samenleving. De meesten kregen een uitkering, meestal Wajong. Hoofddoel van Brood op de plank is niet doorstromen naar betaald werk, maar mensen helpen bij het ontwikkelen van hun persoonlijke, sociale en beroepsmatige vaardigheden.

Van januari tot en met september 2014 volgden 55 mensen een ontwikkeltraject bij Brood op de plank. 12 personen zijn uitgestroomd, van wie twee naar een opleiding. Twee gingen naar een andere dagbesteding, vier mensen vonden (vrijwilligers)werk, En 1 persoon heeft zijn opleiding afgerond. Drie mensen vertrokken als gevolg van terugval of uitval

2 Betekenisvolle functie in de buurt.
Brood op de plank is een ontmoetingsplek voor buurtbewoners en draagt bij aan buurtinitiatieven. 73% van de ondervraagde buurtbewoners vindt dat Brood op de plank hierdoor het contact tussen buurtbewoners en de verbondenheid met de wijk vergroot.

3. Hoge kwaliteit begeleiding

• Brood op de plank biedt volgens de opdrachtgevers een hoge kwaliteit begeleiding aan een diverse groep mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Vijf van de zes geïnterviewde opdrachtgevers vinden het ontwikkelaanbod van Brood op de plank uniek. Ze noemen het aanbod voor sterk uiteenlopende doelgroepen, waaronder een moeilijk plaatsbare groep als mensen met werkloosheidsuitkering en gedragsproblematiek.

Ook vinden opdrachtgevers het bijzonder dat de verschillende ontwikkeltrajecten in een bedrijf in de samenleving plaatsvinden. Opdrachtgevers zeggen dat ze hun cliënten geen vergelijkbaar alternatief kunnen aanbieden.

4. Besparingen voor opdrachtgevers en overheid

• Brood op de plank krijgt van de opdrachtgevers gemiddeld een 8,5 voor efficiëntie. De tijdswinst zit in de snelle afhandeling van regelzaken en het afstemmen van zorgoverleg. Twee van de zes opdrachtgevers zeggen dat Brood op de plank hen een tijdsbesparing van 30-40% oplevert.
• Door loonafdrachten van medewerkers die bij Brood op de plank een beschermde werkplek hebben met begeleiding, is van januari tot en met september 2014 0,5% van de tegemoetkomingen van de zorgkosten voor deze medewerkers teruggevloeid naar de overheid.
• Van januari tot en met september 2014 stroomden 4 kandidaten vanuit een dagbestedingtraject uit naar een (vrijwilligers)baan. Daarmee bespaart de overheid 11 % zorgkosten voor het dagbestedingtraject.
• 8% van de kosten voor begeleiding van kandidaten in ontwikkeltrajecten is in de gemeten periode betaald vanuit de omzet van Brood op de plank.

Lees het rapport over de meting op www.bakkerscafe.nl.