Snelle diagnose via een prikje

Het is niet altijd gemakkelijk om snel een goede diagnose bij een cliënt te stellen. Daar loop ik als dokter dagelijks tegenaan. Ik wil het liefst direct weten wat er aan de hand is, want hoe sneller de diagnose, des te eerder we een behandeling kunnen starten. Dan heeft de cliënt zo min mogelijk last van zijn ziekte.Door Monique van der Wolf, arts voor verstandelijk gehandicapten

Om de dokter te helpen bij de snelle diagnose is er een nieuw hulpmiddel voorhanden. Ik stel u graag voor aan de nieuwste aanwinst op de poli: de crp meter. In onze instelling deed het grote nieuws over zijn komst al snel de ronde. Zo vertelde een begeleidster me laatst dat de verpleegkundige straks nog even zou langskomen om bij een cliënt te doen. Ja, wat was het ook maar weer, 'iets met 3 letters...' Ah! Een crp meting!

Hoesten en proesten
Waarom ben ik hier nu zo blij mee? Simone hoest en proest al een aantal dagen. Daarbij heeft ze wat verhoging. Zelf kan ze niet veel aangeven. Haar lodderige oogopslag verraadt dat ze zich beroerd voelt. Haar begeleidster vertelt dat Simone zich van de week heeft verslikt. Dat gebeurt wel vaker. Nu is ze een beetje hangerig en heeft ze nauwelijks trek. Daarom heeft de begeleidster de dokter erbij geroepen. Terwijl ik Simone onderzoek moet ze steeds hoesten, daardoor kan ik haar longen niet goed beluisteren. Zuchten is voor haar lastig en ze maakt ook continu een ' hummend' geluidje. "Tja dokter," vraagt de begeleidster, "wat hééft Simone toch?"

Verslikking
De twee meest voor de hand liggende dingen waaraan de dokter in zo'n geval denkt zijn:

• een bovenste luchtweginfectie (gewoon verkouden)
• of toch een longontsteking (doordat ze zich verslikt heeft).

Het onderscheid is in het begin van de ziekte soms moeilijk te maken. Het is wel belangrijk ze uit elkaar te houden. Een verkoudheid gaat vanzelf over, een longontsteking geneest alleen met antibiotica. Maar ik laat me niet kennen. Ik doe gewoon een crp meting!

En maar wachten
Een groot verschil tussen verkoudheid en longontsteking zit hem al in de naam. In het laatste geval is er sprake van een infectie. Het lichaam maakt als reactie op de ontsteking een eiwit aan, het crp (c-reactief proteïne). Dat doet het lichaam razendsnel, binnen een paar uur is het crp al in het bloed aanwezig. Vroeger moest ik dan via het laboratorium bloed laten prikken. Dat kan alleen op bepaalde dagen en ik moest een dag wachten op de uitslag. Het duurde dus lang voordat ik zeker wist of de patiënt een ontsteking had of niet.

Prikje
Nu kan ik, door de patiënt een prikje in de vinger te geven, zelf het crp meten. Zo'n vingerprikje gebruik je bijvoorbeeld ook om bloedsuiker te meten. Het onderzoek is zo gepiept en binnen 10 minuten geeft de crp meter de uitslag. Simone had een hoog crp, het was dus wel degelijk een longontsteking. Dankzij antibiotica ging het gelukkig snel weer goed met haar.
En ik ging weer op pad, met mijn nieuwe maatje in mijn jaszak. |

Deze column van arts voor verstandelijk gehandicapten Monique van der Wolf staat in Klik editie 4.