Risico faillissement Zonnehuizen al eerder bekend

Al in 2009 waarschuwde de accountant van de Zonnehuizen dat de zorg voor cliënten ernstig gevaar liep door de slechte organisatie van snel op elkaar volgende fusies met andere antroposofische zorginstellingen. Toch keurde de accountant de cijfers goed. Zonnehuizen ging eind 2011 failliet, begin dit jaar is een doorstart gemaakt met hulp van ondernemer Loek Winter en jeugdzorginstelling Lsg-Rentray.

NrcHandelsblad berichtte in de krant van afgelopen weekeinde (10 november) uitgebreid uit een vertrouwelijk rapport van huisaccountant PwC, waarin een vernietigend beeld wordt geschetst van de organisatie. De administratie was een puinhoop, de zorginstelling had slecht zicht op de verleende zorg, op de facturering, de waarde van het vastgoed en de kredietportefeuille. Drie jaar geleden werd de top van stichting Zonnehuizen al gewaarschuwd voor een faillissement.

Wie doet wat?
Inmiddels heeft ook het ministerie van Volksgezondheid, welzijn en sport een rapport gepubliceerd over de Zonnehuizen. Daarin wordt antwoord gegeven op de volgende vragen:

• Wat zijn de (wettelijke) rollen, taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen als een zorgorganisatie in de financiële problemen komt?
• Hoe hebben de partijen die bij de Zonnehuizen betrokken zijn, gehandeld vanaf februari 2010 tot en met juli 2012 (ruim een half jaar na het faillissement)?

Het rapport gaat niet in op de oorzaken van het faillissement of op de vraag of de schade kan worden verhaald op voormalige bestuurders van de Zonnehuizen. Daar doet de curator nog onderzoek naar.

De conclusies in het rapport van Vws:
De raad van bestuur en de raad van toezicht zijn er niet in geslaagd om van Stichting Zonnehuizen weer een financieel gezonde organisatie te maken.
Zorgkantoor Agis heeft medio 2010, naar aanleiding het jaarverslag over 2009, geconstateerd dat er financiële problemen waren bij Stichting Zonnehuizen. In 2010 en 2011 kregen de zorgkantoren een beter beeld van de problemen. Hierop is contact geweest tussen de zorgverzekeraars en Stichting Zonnehuizen over de financiële situatie.
De NZa (Nederlandse zorgautoriteit) heeft, sinds februari 2011 veelvuldig contact gehad met de zorgkantoren om hen te wijzen op hun zorgplicht. In juni 2011 lieten de zorgkantoren de NZa weten een terugvalplan klaar te hebben om hun zorgplicht jegens hun verzekerden te waarborgen.

Zorg in gevaar
Het ministerie van Vws liet zich regelmatig op de hoogte houden van de situatie door met name de NZa, de Inspectie en het Waarborgfonds voor de zorgsector (Wfz), om goed voorbereid te zijn als de zorg in gevaar zou komen, en om de Tweede kamer te kunnen informeren.

De Inspectie voor de gezondheidszorg was sinds begin 2011 op de hoogte van de financiële problemen bij stichting Zonnehuizen. Naar aanleiding van inspectiebezoeken heeft Stichting Zonnehuizen op voortvarende wijze maatregelen getroffen. Eén van de bezoeken van de inspectie leidde tot de sluiting van twee afdelingen. Nadat de financiële problemen bekend waren geworden heeft de Inspectie intensief toezicht gehouden.

Vertrouwen opgezegd
De ondernemingsraad en de cliëntenraden zijn actief geweest in het behartigen van de belangen van de werknemers en de cliënten. Dit deden ze onder andere door het vertrouwen op te zeggen in een interim-bestuurder en toezichthouders, door contact te houden met de inspectie, en door via de politiek en de media aandacht te vragen voor de problemen van Stichting Zonnehuizen.

Het Wfz (Waarborgfonds voor de Zorgsector) bracht het ministerie van Vws op de hoogte van de financiële situatie bij Stichting Zonnehuizen. Vervolgens behartigde het fonds de belangen van het ministerie bij gesprekken met de bestuurders en toezichthouders, banken en later met de overnemende partijen en de curator.

Extra krediet
De betrokken banken hebben in 2011 € 6,5 miljoen extra krediet verstrekt aan stichting Zonnehuizen om de acute financiële problemen bij de stichting te doen afnemen.

De overnemende partijen - Lsg-Rentray en Loek Winter, hadden vóór het faillissement van stichting Zonnehuizen al contact gehad met de interim-bestuurder en toezichthouders van de stichting. Na afspraken met de curator en de zorgkantoren namen zij op 10 januari 2012 de zorgactiviteiten van de stichting over.

Lees het hele rapport over de Zonnehuizen op de site van de Overheid.