Ouders van zorgenkinderen zijn eigenlijk managers

Eigenlijk zijn ouders van zorgkinderen managers, maar ze weten het zelf niet.De onderzoeksgroep Gezins- en orthopedagogiek van de katholieke universiteit Leuven presenteerde 20 september de ervaringen met een nieuwe vorm van ondersteuning voor ouders van zorgenkinderen tot 14 jaar. Het project kreeg de naam Magenta, en past kennis en methodieken uit het management toe op ouders van kinderen met beperkingen. Tegelijk werd het bijbehorende werkboek gelanceerd: Magenta, balans tussen zorg, werk en leven voor ouders van een zorgenkind.

Magenta focust niet op de kinderen, maar op de ouders. De zorg voor hun kind is heel belangrijk, maar ze moeten die zien te combineren met werk, leven en gezin.

Hoogleraar Bea Maes en wetenschappelijk medewerker Noor Seghers vertellen op de site van de Leuvense universiteit over Magenta. Noor: "Het evenwicht zoeken tussen de zorg voor het kind en de rest van het leven van de ouders staat centraal."

Kwaliteit van leven
Bea: "Vroeger lag de nadruk vooral op de negatieve gevolgen van het hebben van een kind met een beperking: meer stress, meer draaglast. Geleidelijk aan verschoof de aandacht naar de kwaliteit van het gezinsleven voor elk gezinslid en van de onderlinge interacties. Daar sluit Magenta nauw bij aan: onderzoek naar de kwaliteit van leven met als aandachtspunten de balans tussen zorgen voor het kind en het eigen leven, de partnerrelatie, de aandacht voor de andere kinderen, de werksituatie in verhouding tot de zorgsituatie."

Zelf aan de slag
Noor: "In het boek reiken we een breed palet ideeën aan, waarmee mensen zelf aan de slag kunnen. Oefeningen om eens na te denken en stil te staan bij de vraag: hoe loopt het hier bij ons thuis? Het boek is ontstaan uit workshops met 160 ouders met zorgenkinderen. Het zijn dus ideeën uit de dagelijkse praktijk. Het uitgangspunt was telkens management, want die ouders zijn managers zonder het te weten. Ouders zijn geweldig creatief, ook al hebben ze soms geen energie meer."

Veerkracht
Bea: "We wilden weten of we ouders sterker konden maken door hen nieuwe inzichten aan te reiken. We onderzochten dat door een bevraging te koppelen aan de Magenta-benadering: vooraf, vlak na de workshops en een jaar later. Mensen geven aan dat de workshops en de ideeën die ze daar opdeden, een positief effect hebben op hun leven. Er is duidelijk invloed op hoe ze zelf naar hun situatie kijken, op hun veerkracht, op hun geloof in hun eigen mogelijkheden en hun competenties om het aan te kunnen. Maar ook op de manier waarop ze omgaan met professionelen en de manier waarop ze zorg delen met anderen."

Extra steun
Noor: "De vertaling van managementprincipes naar de gezinssituatie is uniek. Let op: wij maken er geen managers van. Ouders zíjn dat al. Alleen krijgt een manager in een bedrijf een opleiding, terwijl ouders dat allemaal zelf moeten doen. Zeker voor een gezin met een zorgenkind spreekt dat niet vanzelf. In zo'n situatie kun je wel wat extra ondersteuning gebruiken. Ik was zelf managementtrainer en werd op een bepaald moment moeder van een zorgenkind. Een paar jaar later drong het tot me dat ik managementtheorieën gebruikte in mijn eigen gezin. Zo is het allemaal stilaan gegroeid."

Doorgeefkaart
"Bovenop die basis kwam de ervaringskennis van de ouders. Zo kwamen er veel nieuwe dingen naar boven. We hebben ook instrumenten ontwikkeld. Het inschakelen van andere mensen is eigenlijk de zorg doorgeven. Daar vonden we inspiratie bij 'delegeren' in de bedrijfswereld. Dat leidde dan weer tot een doorgeefkaart die ook in het boek zit, om te leren een stukje controle uit handen te geven, en je daar toch goed bij te voelen."

Lees meer op de site van de katholieke universiteit Leuven