Ouders onvoldoende betrokken bij passend onderwijs

Misverstanden tussen ouders en leraren staan goede samenwerking bij passend onderwijs in de weg. Een gemiste kans omdat ouders hierdoor minder betrokken zijn, terwijl dat juist positieve effecten kan hebben op de leerprestaties en het klimaat op school. Ook hebben de kinderen geen gelijkwaardige positie ten opzichte van leraren en scholen. Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting de Ombudsman.

De uitkomsten van uitgebreid onderzoek onder ouders en leraren tonen grote verschillen in hun beeld op de positie van ouders. Hoewel zowel ouders als leraren hun contact positief waarderen, zien leraren zichzelf en de school als 'de professional', terwijl ouders ervaren dat zij in hun rol als ervaringsdeskundige niet serieus worden genomen. In het ergste geval leidt dit tot leerlingen die te lang thuiszitten, geen onderwijs krijgen en niet meedoen.

Onderwijsconsulent
Door gebrek aan informatie weten ouders niet goed wat zij van de school mogen verwachten. Omgekeerd mist de leraar essentiële informatie over het kind wanneer de ouders niet als gelijkwaardige gesprekspartner worden gezien. Voor veel ouders zou ook de onafhankelijke ondersteuning van een onderwijsconsulent hun positie kunnen versterken. Leraren maken echter nauwelijks gebruik van deze mogelijkheid om de communicatie te bevorderen en ouders zijn hiermee nog onvoldoende bekend.

Van de formele inspraakmogelijkheden die de positie van ouders op individueel en collectief niveau zouden moeten versterken, komt in de praktijk nog te weinig terecht. Zo wordt in driekwart van de gevallen het handelingsplan aan ouders voorgelegd nádat het is opgesteld, terwijl dit juist in samenwerking tussen ouders en leraar tot stand moet komen.

De Ombudsman heeft het rapport ' In gesprek. Onderzoek naar de positie van ouders van kinderen met extra ondersteuningsbehoefte op school' maandag op Sbo De Bonte Vlinder in Den Haag aangeboden aan de minister van Onderwijs, Marja van Bijsterveldt (foto). De Ombudsman roept ouders, scholen en de minister van Onderwijs op om werk te maken van verbeteringen, waartoe De Ombudsman in het rapport 'In gesprek' een reeks concrete aanbevelingen doet.

Luisteren
Volgens minister Marja van Bijsterveldt bevestigt het onderzoek van stichting De Ombudsman het belang van goed partnerschap tussen ouders en school. "Zeker als het gaat om leerlingen die op school extra ondersteuning nodig hebben, is het belangrijk dat ouders en school vanaf het allereerste begin goed met elkaar in gesprek zijn en dat ook blijven. Daarbij moet centraal staan wat een kind wél kan. Dat is ook het uitgangspunt van het wetsvoorstel Passend Onderwijs. Gelukkig werken heel veel scholen goed samen met ouders. Toch laat dit onderzoek óók zien dat er nog veel werk aan de winkel is. Het bevestigt hoe belangrijk het is dat een schooldirecteur of leerkracht ook echt naar het verhaal van ouders luistert."

De Ombudsman heeft de uitkomsten van het onderzoek afgezet tegen de veranderingen die het wetsvoorstel Passend Onderwijs, dat vandaag in de Eerste Kamer wordt behandeld, met zich mee brengt. Tegenover duidelijke verbeteringen, is er ook een risico op verzwakking van de positie van ouders op een aantal punten. Geen keuzevrijheid, bureaucratie en de verschuiving van instemmingsrecht naar adviesrecht zijn daarbij de belangrijkste.

Rapport 'In gesprek'
Download het rapport In gesprek. Onderzoek naar de positie van ouders van kinderen met extra ondersteuningsbehoefte op school en de Bijlagenbundel bij het rapport In gesprek.