Ook begeleider kan curator worden

Begeleid jij een cliënt die er moederziel alleen voor staat en die niemand heeft om hem bij belangrijke beslissingen te vertegenwoordigen? Over een tijdje kun jij ervoor zorgen dat voor je cliënt curatele wordt aangevraagd. Sterker nog, zelfs jij of een collega kan zijn curator worden.

De wet wordt zo aangepast dat dit mogelijk wordt. Tot nu toe kan de curatele alleen worden verzocht door naaste familieleden, maar straks ook door de instelling waar de man of vrouw woont of die hem thuis begeleiding geeft.

Het ligt niet voor de hand dat jijzelf curator wordt, omdat je als hulpverlener ook te maken hebt met de belangen van de instelling als geheel. En die kunnen botsen met de belangen van je cliënt. Maar als er niemand anders is, geeft de wet een gaatje. Bijvoorbeeld als de cliënt een familielid van je is en alle vertrouwen in jou heeft of omdat je om andere redenen een bijzondere band met de cliënt hebt. De rechter kan je dan tot curator benoemen, zij het dat er dan bepaalde voorwaarden kunnen gelden. Bijvoorbeeld dat je niet de dagelijkse verzorging van de persoon in kwestie hebt. Ook benoeming van een medecurator is mogelijk, zodat de verantwoordelijkheid wordt gedeeld. Dezelfde regelingen gaan ook wettelijk gelden voor mentoren en bewindvoerders.

Beroepsvertegenwoordiger
Met het losser worden van de familiebanden en het kleiner worden van de gezinnen, dienen zich steeds minder directe familieleden aan als curator, bewindvoerder of mentor. Er komen meer vertegenwoordigers die het voor hun beroep doen: momenteel al zo’n 25 tot 30% van het totaal. Voor mensen die voor tien of meer personen curator, mentor of bewindvoerder zijn, komen kwaliteitseisen, zoals een integriteitstoetsing, minimaal vereiste kennis en vaardigheden en een verklaring van accountant of andere deskundige. Ook moeten mentor, curator en bewindvoerder tenminste een keer in de vijf jaar aan de kantonrechter verslag doen. Die bekijkt ook of de beschermingsmaatregel moet voortduren of dat het met een minder vergaande voorziening ook kan. Nieuw is dat rechtspersonen, dus een stichting of bedrijf, mentor of curator kunnen worden. Nu kunnen alleen natuurlijke personen dat, dus mensen. Vrijwilligers treden dan namens bijvoorbeeld de stichting mentorschap als mentor op. Als zo iemand vertrekt, blijft het mentorschap bij de stichting berusten die dan weer een andere persoon als mentor kan inzetten.

Volgend jaar
Tenslotte wordt benoeming van twee mentoren of curatoren formeel wettelijk mogelijk. De nieuwe wettelijke regeling gaat naar verwachting in de loop van volgend jaar in. Deze juridische column van Jan Delfgaauw staat in Klik van december 2011.

Lees meer over het nieuwe nummer van Klik.