Ontroerende documentaire over het recht om te leven

Student journalistiek Jacob Nossell heeft een normaal intellect in een verzwakt lichaam. In de prachtige en ontroerende documentaire Natural Disorder zie je hoe hij een theaterstuk maakt over het hebben van een handicap en het recht om te leven.

Zijn zoektocht en het maken van de theatervoorstelling is confronterend, want Jacob vecht al 27 jaar tegen zijn belemmeringen. Het is zijn grootste angst toch een van die gehandicapten te worden die hij niet wil zijn.

Dilemma
Heb ik het recht om te leven? Heeft mijn leven wel zin? vraagt Jacob zich af. Door een hersenverlamming heeft hij moeite met praten en bewegen, en lijdt hij aan spierkrampen en stijfheid. Maar hij denkt op hetzelfde niveau als zijn medestudenten, en daarin schuilt zijn dilemma: hij is te gehandicapt om door de maatschappij als normaal te worden geaccepteerd, en te normaal om zich bij zijn eigen lot neer te leggen.

Maar wat is eigenlijk normaal, vraagt Jacob zich af. Daarover gaat het theaterstuk dat hij maakt voor het Koninklijk Deens Theater. Hij gaat daarin niet alleen op zoek naar de betekenis van identiteit en normaliteit, maar stelt ook de vraag waar het in het leven eigenlijk om gaat.

Met camera en microfoon gaat Jacob de straat op om mensen te vragen wat zij normaal vinden, hij praat met een promovendus in filosofie en neurowetenschappen en laat een scan maken van zijn hersens én zijn DNA. De totstandkoming van het theaterstuk is een intensief proces, waarbij Jacob niet zelden tegen zijn eigen grenzen aanloopt.

Tolerant zijn
Nu het steeds eenvoudiger wordt om tijdens de zwangerschap afwijkingen op te sporen, is de documentaire over Jacob erg actueel. Al kiest hij als journalist en met zijn theaterstuk zeker niet voor de gemakkelijkste weg, aan het eind concludeert hij: “Ik ben blij met het leven dat ik leid en waarvoor ik gekozen heb. Maar in de toekomst zullen mensen zoals ik steeds vaker weggemaakt worden. Ik weet alleen dat jullie mensen zoals ik nog zult missen. Wij zijn moeilijk om mee om te gaan, want wij dwingen jullie tolerant te zijn en met het ongemakkelijke gevoel in jullie zelf om te gaan."  |

Natural Disorder. 97 min. Christian Sønderby Jepsen, Denemarken, 2015. Bekijk de documentaire via de website van de EO, die de documentaire eind oktober uitzond.