Ongerust advies over overheveling zorg naar gemeente

In een behoorlijk ongerust advies spreekt de Raad voor de financiële verhoudingen zijn zorgen uit over de overheveling van jeugdzorg, werk en awbz naar de gemeentes. Die krijgen er veel taken bij, en moeten daar zelf beleid voor ontwerpen met minder geld dan er voorheen voor die taken beschikbaar was. De eigen verantwoordelijkheid van de gemeentes wrikt met het beginsel dat mensen hetzelfde recht op hulp hebben, waar ze ook wonen.

Zeker in het begin zal tijdelijk extra geld nodig zijn om de veranderingen goed voor elkaar te krijgen. De Raad wijst erop dat de ingrijpende veranderingen de verhoudingen tussen de rijksoverheid en de gemeente beïnvloeden, evenals de verhouding tussen burger en de overheid. De beleidsvrijheid en bestedingsvrijheid van gemeenten vloeien logisch voort uit de decentralisatie, dus er kunnen verschillen ontstaan tussen gemeenten. De politiek moet besluiten in hoeverre verschillen maatschappelijk verantwoord en aanvaardbaar zijn.

Hogere kosten of minder zorg
Geeft de overheid mensen een algemeen recht op zorg (zoals nu het geval is), dan worden of de kosten hoger of het niveau van de voorzieningen daalt, omdat meer mensen van hetzelfde geld moeten worden geholpen. Gemeenteraden moeten zorgen voor goede voorzieningen tegen zo laag mogelijke kosten.

Grote risico's
De overheveling van het voorheen landelijke budget naar de gemeentes is de meest voor de hand liggende manier om de veranderingen te financieren, maar dat brengt volgens de Raad grote risico's met zich mee. Daar moet veel meer duidelijkheid in worden aangebracht dan nu het geval is, anders wordt het nieuwe systeem financieel onbeheersbaar. De Raad adviseert om de vakministeries medebeheerder te maken van het geld dat straks via de gemeenten wordt besteed.

Lees het advies op de site van de Raad voor de financiële verhoudingen