Onderzoek: bemoeizorg biedt mensen met licht verstandelijke beperking perspectief

Voor mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) wordt het steeds moeilijker zich in het dagelijks leven staande te houden. Uit onderzoek naar specifieke zorg voor deze doelgroep, het project forensische (F)Act voor lvb, blijkt dat het mensen weer perspectief biedt en voorkomt dat zij verder afglijden. In tv-programma Kruispunt kwamen de eerste resultaten in beeld.

Door een scala aan factoren, waaronder de toenemende complexiteit van de samenleving, hebben steeds meer mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) moeite met de dagelijkse realiteit. De ggz, de verstandelijk gehandicaptenzorg, de verslavingszorg maar ook justitie krijgen steeds meer cliënten met een lvb-achtergrond. Zij krijgen ook steeds meer oog voor de specifieke behoeften van deze groep, zonder dat ze de juiste kennis of handvatten hebben om hiermee om te gaan.

Resultaten
Omdat in forensische (F)ACT teams (Assertive Community Treatment) ook veel mensen met een lvb zitten, is in 2011 een project gestart gericht op deze doelgroep. De eerste voorlopige resultaten laten zien dat:

• cliënten naast een licht verstandelijke beperking veelal een psychotische stoornis, persoonlijkheidsstoornis en/of verslavingsproblemen (cannabis) hebben.
• Ze problemen hebben op verschillende terreinen (schulden, geen dagbesteding of werk) en ernstige beperkingen in het sociaal en psychisch functioneren, vergelijkbaar met cliënten die zijn opgenomen of verblijven in een ggz-instelling.
• Ongeveer de helft het voorgaande jaar in aanraking met politie of justitie is geweest, een kwart verbleef voor een bepaalde periode in een penitentiaire inrichting.
• Een kwart is in het voorgaande jaar opgenomen geweest in een zorginstelling.

Het project is gestart op 1 oktober 2011 en loopt tot en met september 2017. Het wordt uitgevoerd door het Trimbos-instituut en Trajectum. De vier Borginstellingen (Trajectum, Ipse de Bruggen, Dichterbij en Altrecht Wier) beschikken inmiddels over één dan wel meerdere forensische (F)Act-Lvb teams.

Reportage
In een op 24 januari uitgezonden reportage van Kruispunt staat één van de deelnemende teams centraal: het forensisch Act-team voor mensen met een lvb van Trajectum. Ray vertelt in de uitzending hoe hij rustiger is geworden. Zijn strafblad groeit niet meer, hij heeft een hond in plaats van een krokodil en heeft niet meer over ‘schijt aan’.

Robert Didden, hoogleraar in Nijmegen en wetenschappelijk onderzoeker bij Trajectum, vertelt over onderzoek naar de effectiviteit van dit soort bemoeizorg. De eerste resultaten zijn positief, het biedt mensen perspectief en voorkomt dat ze verder afglijden, aldus Didden.

“Als samenleving kunnen we mensen als Ray niet in de steek laten. Soms moet je mensen tegen zichzelf beschermen. En moet je structuur en orde aanbrengen om verdere rampspoed te voorkomen.”Lees meer over het onderzoek op de website van F-Act Nederland