Kenniscentrum verstandelijk gehandicaptenzorg
Menu

Moreel beraad maakt zorg beter en professionals bekwamer

17 maart 2015 Door de redactie Geen reacties

Dilemma's in kaart is een methode voor moreel beraad in de zorg. De methode is laagdrempelig en efficiënt, en helpt professionals in de zorg om ingewikkelde kwesties op een rustige en zinvolle manier met elkaar te bespreken. Hoofddoel van Dilemma's in kaart is dat professionals een zorgvuldige morele afweging weten te maken, waardoor de zorg voor hun cliënt wordt verbeterd, evenals hun professionele handelen. Illustratie Josje van Koppen

De methode helpt de deelnemers aan het morele beraad om vanuit uit hun eigen morele intuïtie na te denken en van gedachten te wisselen over hun verantwoordelijkheid voor hun cliënt. De kaarten die bij de methode horen, helpen hen om met elkaar te spreken over wat zij goede zorg vinden, en waar de grenzen liggen. Ze leren argumenten te formuleren voor wat hen raakt of benauwt.

Ethische dilemma's
De methode bestaat uit een ringband, met daarin een inleiding over wat ethische dilemma's zijn, en wat een moreel beraad is. Welke vragen horen thuis in een moreel beraad, en hoe formuleer je een morele vraag? Welke normen en waarden hanteer je zelf, in hoeverre horen die bij je levensbeschouwing, wat betekenen ze voor jouw inspiratie en waarden?

Een volgend hoofdstuk gaat over hoe je een moreel beraad organiseert. Wie leidt het, hoe zorg je ervoor dat de deelnemers elkaar vertrouwen, hoe is de onderlinge interactie en rolverdeling? Stel spelregels vast, zorg dat er een casus is, neem de tijd en bewaak die, wat is een geschikte ruimte, hoeveel deelnemers is het beste?

Vertel eens
De map bevat zeven kaarten, aan de hand waarvan het moreel beraad wordt gehouden.

  • Kaart 1: vertel eens
  • Kaart 2: Wat speelt er?
  • Kaart 3: De moreel betrokkenen.
  • Kaart 4: Wat staat er voor de betrokkenen op het spel?
  • Kaart 5: De morele vraag.
  • Kaart 6: De afweging.
  • Kaart 7: De implementatie van de beslissing

Op elke kaart staat ook hoeveel tijd voor dit deel van het beraad moet worden uitgetrokken. In de toelichting staat elke kaart uitgebreid beschreven met voorbeelddiscussies en geïllustreerd met casussen uit onder meer de verstandelijk gehandicaptenzorg.

Moeder op bezoek
Een casus gaat over Lars:
Gespreksleider: "Geert, ik begreep dat jij graag een casus wilt inbrengen. Zou je ons kunnen uitleggen waar die over gaat?"
Geert: "Ik ben begeleider van Lars, hij woont al een aantal jaren bij ons, en heeft een meervoudige beperking. Zijn moeder komt elke dag op bezoek, en wil dan dat hij bed is. Als zij er is – ze komt altijd onder de lunch – zorgen wij dus dat hij uit bed is. Maar eigenlijk houdt Lars de activiteit op dinsdag en op donderdagmiddag niet meer vol. We hebben dat met moeder besproken en aangegeven dat het voor hem misschien beter is als we hem wat vaker op bed laten. Maar zij wil dat niet. Van hem moet hij naar de activiteiten blijven gaan, en moeten we hem elke ochtend uit bed halen."
Gespreksleider: "Wat is jouw dilemma?"
Geert: "Tja, moeten we naar moeder blijven luisteren, terwijl we dan dingen doen waar we eigenlijk niet achter staan?"

Dillemma's in kaart. Methode voor moreel beraad in de zorg. Door Marije Stegenga. Uitgegeven door Perspectief uitgevers. Prijs € 32,50.

Wil je reageren op dit artikel? Log dan in als abonnee!