Leren van Casussen: Gehecht aan Yoep

In Leren van Casussen van het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) staat Yoep centraal, een jongen met een zeer ernstige verstandelijke beperking, een cerebrale visusstoornis, epilepsie en autisme. Hij ervaart veel onvoorspelbare momenten per dag, waarbij hij zichzelf kan verwonden. Daarnaast is zijn gezondheid in het geding doordat hij veel moeite met eten heeft. Het geeft hem en zijn begeleiders veel stress. Hoe kan Yoep geholpen worden?

Ied Loomans, gedragskundige bij ORO, was betrokken bij Yoep. Zij ontdekte dat de jongen een verstoorde hechting heeft doordat hij de eerste drie jaren van zijn leven veel in het ziekenhuis verbleef. Dit had te maken met de hersenschade die hij tijdens zijn geboorte opliep, waardoor hij emotioneel op een niveau functioneert van niet hoger dan 6 maanden. Yoep kan ook niet praten.

Op zijn vierde is Yoep tijdens een crisis uit huis geplaatst en kwam hij in een instelling te wonen. Daar bleek het enorm moeilijk om hem op gezond gewicht te krijgen en te houden, omdat eten en drinken altijd strijd oplevert. Door zijn autisme raakt Yoep heel snel overprikkeld en zijn mondgebied blijkt zeer gevoelig voor prikkels. Voeding via een peg-sonde is om diverse redenen geen optie bij de jongen.

Interventies
Ied besloot in te zetten op het verbeteren van de gehechtheid, om zo andere begeleidingsprocessen te vergemakkelijken. Er werd gebruikgemaakt van verschillende interventies.

1. Aansluiten bij zijn ontwikkelingsniveau en autisme: er is altijd nabijheid van begeleiding en zij zorgen voor een grote voorspelbaarheid van de dag met ankerpunten.
2. Versterken van de gehechtheid: werken met een kleine begeleidersgroep (zowel bij wonen als de dagbesteding), die minimaal drie keer per dag een hechtingsmoment met Yoep via FloorPlay (spelen op de grond) hebben. Dan worden verschillende materialen gebruikt om contact met hem uit te lokken, waarbij het gedrag van Yoep gespiegeld wordt. Ze laten hem voelen dat ze hem begrijpen.
3. Teamscholing: hierbij is aandacht besteed aan het versterken van de gehechtheid en het eetprobleem van Yoep dat voor handelingsverlegenheid en stress bij de begeleiders zorgt. Er is een protocol opgesteld voor de inname van voeding en vocht, waarbij gedeelde verantwoordelijkheid geldt. Het geeft begeleiders houvast en wanneer Yoep toch te weinig binnenkrijgt, dragen de arts verstandelijk gehandicapten en de diëtiste de verantwoordelijkheid verder.

Resultaat
De aanpak heeft gunstige gevolgen voor Yoep en zijn begeleiders. De jongen is veel meer ontspannen en verwondt zichzelf veel minder. Het eten gaat ook beter; het risico op ondergewicht is verdwenen. De leefwereld en het activiteitenaanbod van Yoep zijn vergroot. En omdat zijn moeder ook heeft deelgenomen aan de teamscholing hechting en FloorPlay, is ook de band tussen hen beter en voelt Yoep zich veiliger bij haar en andersom.  |

Benieuwd naar de gehele casus? Kijk daarvoor op de website ‘Leren van casussen’ van het CCE.