Laat zorgverleners zelf nieuwe oplossingen vinden

Als zorgverleners meer ruimte krijgen om zelf oplossingen te bedenken in plaats van scorekaarten te moeten invullen, wordt de zorg er beter van. Dat zegt antropoloog Annemarie van Dalen in haar promotieonderzoek naar vernieuwende zorgorganisaties, waaronder één in de zorg voor verstandelijk gehandicapten.

Van Dalen laat in haar onderzoek zien hoe zorgprofessionals, tegen de doorgeschoten regel- en meetdrift in, met toewijding, trots en met oog voor de kosten hun werk kunnen regelen. Mits zij de ruimte krijgen mensen die op zorg aangewezen zijn als compleet mens te benaderen in hun eigen omgeving.

Organiseerprincipes
Van Dalen onderzocht twee veranderingsgezinde zorgorganisaties die tegen de heersende visie in toonaangevende nieuwe zorg hebben ontwikkeld: Esdégé-Reigersdaal (zorg voor mensen met een beperking in Noord Holland) en Buurtzorg Nederland. De organisatieantropoloog (antropologie bestudeert de mens als natuurhistorisch wezen)onderzocht hoe het werkt in deze organisaties en welke organiseerprincipes daar leidend zijn. Ze liep mee in de zorg, nam deel aan vergaderingen en bijeenkomsten, observeerde de Raad van bestuur, zocht externe belanghebbenden op en sprak met alle betrokkenen over hun werk.

Heldere visie
Niet de kostenbeheersing, noch het star vasthouden aan regels, procedures of dwingende systemen bepalen de wijze waarop hulpverleners het werk organiseren. Zij worden gedreven door waarden en een heldere visie op goede zorg. Dat weten zij te vertalen in effectieve organiseeroplossingen. Het Angelsaksische management-denken blijkt te kort te schieten voor waardevolle vernieuwing.

Van Dalen noemt haar studie van belang voor managers die willen weten waarom het knelt in hun organisatie, welke belemmeringen er zijn, en wat kan bijdragen aan vernieuwing.

Annemarie van Dalen promoveerde 12 december aan de universiteit van Tilburg. Haar proefschrift heet 'Zorgvernieuwing. Over anders besturen en organiseren.' Meer informatie op de site van de Tilburgse universiteit. Hier vind je het onderzoeksverslag van Annemarie van Dalen over Esdégé-Reigersdaal.