‘Kwetsbare jongeren vaak slachtoffer van criminele uitbuiting’

In Nederland blijken veel meer personen crimineel uitgebuit te worden dan verwacht. Vooral kwetsbare jongeren (onder meer met een licht verstandelijke beperking) blijken vaak het slachtoffer te zijn. Het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) wil dat eerstelijns professionals training krijgen in het herkennen en doorzetten van signalen.

Het CKM deed onderzoek in opdracht van de gemeente Rotterdam naar deze vorm van kinder- en mensenhandel. Slachtoffers worden vooral gedwongen om als geldezel te fungeren (afstaan van de pinpas voor het witwassen van geld) of om drugspakketjes rond te brengen. “Worden ze gepakt, dan komen ze daardoor onterecht als dader in beeld, terwijl de echte criminelen buiten schot blijven”, zegt Shamir Ceuleers, woordvoerder van het CKM.

Hij is blij dat de gemeente Rotterdam stappen onderneemt om criminele uitbuiting tegen te gaan, maar benadrukt dat het niet enkel een Rotterdams probleem is. Eerder onderzoek liet al zien dat meer dan de helft van Nederlandse middelbare scholen vreest dat leerlingen worden geronseld voor criminele klusjes.

Geronseld
Voor het Rotterdamse onderzoek hebben bijna vijfhonderd eerstelijns professionals – waaronder wijkagenten, jongerenwerkers en leerplichtambtenaren – een enquête ingevuld over hun ervaringen met criminele uitbuiting. Bijna de helft gaf aan in de afgelopen twee jaar met minimaal één vermoedelijk slachtoffer contact te hebben gehad en dat hun zorgen zijn toegenomen.

Volgens Ceuleers blijven vooral Nederlandse jongeren buiten de statistieken; onder die groep vallen met name jongeren die vanwege hun leeftijd of door een licht verstandelijke beperking worden geronseld. Eerst worden ze gepaaid met geld of drugs en daarna moeten ze de criminaliteit in. Eruit stappen gaat niet zomaar, dan wordt geweld niet geschuwd, stelt hij.

Training
De CKM-woordvoerder wil graag dat eerstelijns professionals veel in de wijk aanwezig zijn om signalen op te vangen. Daarvoor zouden deze professionals een training moeten volgen, iets waar de deelnemers aan de enquête voor 95 procent in geïnteresseerd zijn.

“Slachtoffers van criminele uitbuiting vertellen vaak niet over de situatie waarin zij verkeren, uit angst om te worden vervolgd of uit schaamte, maar vaak ook omdat zij zichzelf niet als slachtoffer identificeren. Het is daarom belangrijk om te investeren in het proactief contact leggen met de doelgroep, zowel op straat als online.”  |

Beluister ook een fragment van het NOS Radio 1 journaal met Shamir Ceuleers over het onderwerp.