Kritisch debat over versterking van positie cliëntenraden

De Tweede Kamer heeft woensdag 12 september gedebatteerd over het Wetsvoorstel medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz). Zowel Boz (Brancheorganisaties Zorg, waaronder Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN en GGZ) als cliëntenfederaties (zoals KansPlus, Ieder(in) en LOC) hebben brieven aan de Tweede Kamer geschreven met punten die in hun ogen kunnen worden aangescherpt.

Het debat is nog niet afgerond, maar duidelijk is al wel dat een meerderheid van de Kamerleden voor versterking van de positie van cliëntenraden is. Diverse fracties lieten weten positief tegenover het wetsvoorstel te staan, maar er bleken genoeg punten waarover de meningen nog verschilden. Diezelfde mening waren de branche- en cliëntenorganisaties toegedaan.

Zo noemde de brief van BoZ de volgende vijf voorstellen tot wijziging van het wetsvoorstel:

1. Vervang het verzwaard adviesrecht niet door een instemmingsrecht. Wanneer het instemmingsrecht gaat gelden betekent dit dat een zorgaanbieder een besluit niet kan nemen zonder instemming van de cliëntenraad.
2. Schrap het enquêterecht. Bij de tot dusver gevoerde enquêteprocedures is nog nooit wanbeleid vastgesteld.
3. Voorzie in een korte en effectieve procedure ter beoordeling van geschillen. Wanneer toch tegen een uitspraak in beroep kan worden gegaan, voorzie dan in een enkelvoudige beroepsmogelijkheid en kies niet voor meerdere instanties. Zo worden langdurige en kostbare procedures voorkomen.
4. Behoud zorggeld voor de zorg. Toets vooraf of kosten van rechtsbijstand redelijkerwijs noodzakelijk zijn. Zo voorkomt men dat cliëntenraden een blanco cheque krijgen voor rechtsbijstand.
5. Voorkom discussie over verdeling van bevoegdheden tussen cliëntenraden.

De patiënten- en cliëntenfederaties kwamen met de volgende voorstellen:

1. Lokale medezeggenschap moet leidend zijn.
2. Inspraak en medezeggenschap; het verschil hiertussen moet duidelijker.
3. Onafhankelijke ondersteuning is essentieel voor goede medezeggenschap.
4. Geschillencommissie: we pleiten voor één commissie in plaats van de mogelijkheid tot versplintering (richting kantonrechter, gerechtshof, Hoge Raad). Dan duren procedures het kortst.

Op het punt over lokale medezeggenschap is na kritiek van de brancheorganisaties een wijziging gekomen: lokale cliëntenraden zijn mogelijk, als cliënten en hun naasten een beargumenteerd verzoek indienen. Dat was tegen het zere been van de cliëntenvertegenwoordigers en ook ChristenUnie, CDA, GroenLinks, SP en PvdA vinden dat lokale cliëntenraden het uitgangspunt moeten zijn. Minister Bruins reageerde echter afwijzend op het voorstel.

Eigen ondersteuner
De cliëntenfederaties zijn blij met het recht op onafhankelijke ondersteuning, maar begrijpen niet dat cliëntenraden deze ondersteuner niet zelf mogen kiezen. De raden zouden hierop instemmingsrecht moeten krijgen.

In verband met het afscheid van Kamerlid Jeanine Hennis kon het debat niet worden afgerond. In de week van 24 september krijgt het debat een vervolg. Op de website van LOC is een verkort verslag van het debat over de Wmcz te vinden.   |