Kokervisie op Carla

Carla is een 56-jarige vrouw met een ernstige meervoudige beperking, die om haar te beschermen tegen zelfverwondend gedrag armkokers draagt. In een casus op de website van het Centrum voor Consultatie en Expertise (Cce) vertelt gedragskundige Jeanine Mosterd hoe door anders kijken en meer veiligheid in de begeleiding en meer zeggenschap van Carla het gelukt is deze 'kokervisie' los te laten.

Al vanaf haar geboorte, kunnen Carla's ouders de zorg niet voor haar opbrengen. Ze laten Carla vaak alleen en ze krijgt weinig aandacht. Carla slaat al vanaf jonge leeftijd op haar oren en ook vertoont zij andere vormen van zelfverwondend gedrag, zoals krabben, hoofdbonken en schoppen tegen de rolstoel. Om de zelfverwonding tegen te gaan worden armkokers gebruikt, 24 uur per dag. Daardoor kan Carla haar armen en handen al jarenlang niet meer gebruiken.

Jeanine Mosterd, gedragskundige van Carla, laat met dit verhaal op de website Leren van Casussen van het Cce zien dat het met veel inspanning kan lukken om Carla beter te begrijpen en de bestaande 'kokervisie' op Carla ("Om Carla te beschermen, krijgt ze 24 uur per dag armkokers om") los te laten. Daarvoor moest men 'anders gaan kijken'.

Geleerde lessen
Voor begeleiders zijn visuele hulpmiddelen gemaakt waarop Carla's wensen en behoeften verwoord staan. Deze zitten als bijlage in de presentatie. De belangrijkste geleerde lessen van het begeleidingsteam:

• Onderzoekende houding: Goed observeren en niet te snel conclusies trekken. Wees creatief in bedenken van mogelijke betekenissen van gedrag.
• Sta er als team, begeleiden doe je samen. Je hebt elkaar nodig voor feedback en advies.
• Zoek praktische ondersteunende middelen, zoals een signalerings- en communicatieplan.
• Geduld is belangrijk, ga niet te snel, maak kleine stapjes.

De beloning die Carla geeft: een brede glimlach als blijkt dat je haar begrepen hebt. Bekijk de hele casus van Carla op de website van het Cce.