Kenniscentrum verstandelijk gehandicaptenzorg
Menu

Homo sapiens 2.0

3 december 2007 Door de redactie Geen reacties
Met hoeveel chips in je hoofd mag je nog stemmen? Die prikkelende vraag kwam van futuroloog Arjen Kamphuis op het jubileumcongres van de Open Ankh, werkverband van een groot aantal zorginstellingen. Kamphuis schetste de zaal een beeld van onze toekomstige samenleving: de grens tussen mens en machine vervaagt.

Nu al is het wetenschappers gelukt om blindheid op te heffen met een digitale camera die informatie stuurt naar de visuele cortex in het hoofd van de gebruiker. Camera voor het oog, kabel door een gaatje de schedel in, en klaar is Kees. Arm- en beenprotheses worden steeds slimmer; de Paralympics kunnen straks verdwijnen want sporters kunnen ook met een prothese aan de gewone Olympische spelen meedoen. En de robot voor zorgtaken komt eraan; hulphonden zijn straks niet meer nodig, aldus Kamphuis.Eerder had hij duidelijk gemaakt dat “wij als soort erg slecht zijn in verandering.” Want na de eerste vuistbijl, 800.000 jaar geleden, is er heel lang heel weinig veranderd. “Maar nu gaat het tempo van verandering steeds verder omhoog, en niets in de geschiedenis heeft ons daarop voorbereid. De komende 30 jaar zullen er heel sterke veranderingen te zien zijn. Doe dus iets wat relevant is. Je moet niet de oude dingen steeds verbeteren, maar een nieuw ding maken.”In de toekomst wordt ook nanotechnologie belangrijk: hulpmiddelen, gebaseerd op hoe de natuur werkt, die zichzelf ontwikkelen of opbouwen. “Uit een kastanje komt een kastanjeboom. Daar staat geen manager bij te kijken of het goed gaat.” We stevenen volgens Kamphuis af op 'Homo sapiens 2.0': een mens met heel kleine robotjes in zijn lijf, die allerhande handicaps of ouderdomskwalen opheffen.

Eerder had Jan Maarten Boot, universitair hoofddocent, erop gehamerd dat zorg niet kan bestaan zonder de samenleving. “Bij planning van zorg moeten we dus de samenleving aanspreken. In het huidige stelsel kan de beroepsgroep de individuele zorg niet goed voor elkaar krijgen zonder de buurt en familie. Zorg dus voor de samenleving, niét voor de individuele klant.”
Het succes van de consument (cliënt) staat volgens Boot “nogal eens haaks op succes van de professionals.” Die laatsten werken in een organisatie die onder spanning staat: “Vroeger planden medewerkers mee, nu is planning een taak van managers. De professional krijgt een zwakkere positie in het marktstelsel. Er bestaat spanning tussen economisering en professionalisering. Professionele waarden zijn respect, betrokkenheid, betrouwbaarheid, zorgvuldigheid, menselijke warmte, collegialiteit en eerlijkheid. Probeer daar maar eens een product op te maken.”

Cabaretière Jetty Mathurin maakte haar opwachting als 'Taante'. Zij bracht voor de congresgangers een ‘toolkit’ mee: haar pakket basiscommunicatie. In dat 'voor jezelf zorg pakket' zaten onder meer een spiegel, en een 'Ski': een schouderklop-instrument.

Wil je reageren op dit artikel? Log dan in als abonnee!