Explosieve groei vg-zorg

Het aantal verstandelijk gehandicapte personen dat gebruik maakt van Awbz-zorg is tussen 1998 en 2008 gegroeid van 63.000 naar 147.000. Dat is een groei van gemiddeld 9% per jaar, terwijl de Nederlandse bevolking 0,5% per jaar groeide.

Het percentage mensen met een verstandelijke beperking nam niet toe. Jaarlijks wordt 5 miljard euro besteed aan zorg voor verstandelijk gehandicapten; dat is een kwart van de totale Awbz-uitgaven.

De cijfers komen uit een nieuw rapport van het Sociaal en cultureel planbureau (Scp). De belangrijkste conclusies daaruit:

• Onder jongeren is de vraag naar zorg meer dan verdrievoudigd, bij volwassenen (23+) is sprake van een verdubbeling.
• Alle vormen van zorg zijn fors toegenomen, maar de vraag naar begeleiding is het snelst gestegen. Ook langdurig verblijf groeide snel, met 5% per jaar. De helft van de verstandelijk gehandicapten met een indicatie vraagt langdurig verblijf.

De groei wordt veroorzaakt door meerdere factoren:

• Mensen met lichtere handicaps krijgen vaker een indicatie.
• De Awbz-zorg is verbeterd en uitgebreid, evenals de diagnostiek.
• De maatschappij stelt hogere eisen, waardoor mensen met een beperking eerder uitvallen en hulp nodig hebben.
• Het aantal verstandelijk gehandicapten is de afgelopen jaren niet sneller gegroeid dan de hele bevolking. Wel leven ernstig verstandelijk gehandicapten langer dan vroeger.

De overheid heeft de toegangscriteria voor begeleiding vanaf 2009 strenger gemaakt met de 'pakketmaatregelen Awbz'. Op die manier wil de overheid de Algemene wet bijzondere ziektekosten vooral ten goede laten komen aan de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Het bevorderen van de participatie van minder kwetsbaren is ondergebracht bij de Wet maatschappelijke ondersteuning. De vraag naar Awbz-zorg is in 2009 inderdaad afgenomen als gevolg van de maatregelen, maar de gevolgen voor de sector zijn nog niet vastgesteld.

Steeds meer verstandelijk gehandicapten? Ontwikkelingen in vraag en gebruik van zorg voor verstandelijk gehandicapten 1998-2008. Door Michiel Ras, Isolde Woittiez, Hetty van Kempen, Klarita Sadiraj. Sociaal cultureel planbureau, prijs € 24,90.
Op www.scp nl is een uitgebreide samenvatting van het rapport te lezen.