Dagelijkse zorg wordt culturele activiteit bij Severinus

Bij zorgorganisatie Severinus onderzoeken kunstenaars, ontwerpers en zorgmedewerkers hoe ze van alledaagse zorgtaken een culturele activiteit voor bewoners kunnen maken. De aftrap was bij twee woningen, waar ontwerper Manon van Hoeckel vermomd als glazenwasser de ruiten reinigde met gekleurd sop en sop waarin getekend kan worden.  |  Foto Ben Nienhuis

Omdat de zorg voor cliënten met een ernstige verstandelijke en meervoudige beperking veel tijd vraagt, is de integratie van cultuur in alledaagse activiteiten een uitkomst. En dat is precies wat dit project, met de naam Kleinkijkacademie, doet. Begeleiders kunnen goed ‘kleinkijken’ naar de signalen van cliënten. Kunstenaars kijken met een hele andere blik naar de zorg. En samen zien ze meer.

Het project is een bedenksel van het ontwerpersduo Sjaak Langenberg & Rosé de Beer; zij hebben ook de artistieke leiding. Door met een andere blik te kijken naar alledaagse activiteiten op woningen van Severinus zagen zij ineens veel mogelijkheden voor cultureel aanbod. Zo zagen zij in de kar van de schoonmaakster, vol met plumeaus en andere kleurrijke en geurende schoonmaakartikelen, een fantastische verzameling snoezelobjecten. Sjaak en Rosé hebben al eerder projecten gedaan die kunst en zorg verbinden, zoals het project Re-creatie bij Reinaerde.

Zes deelnemers
Ontwerper Manon van Hoeckel is een van zes betrokken kunstenaars. Het schoonmaken is voor haar een goed alibi om de dagelijkse gang van zaken op de woningen te observeren. Op basis van de opgehaalde inzichten komt zij met een plan dat ze samen met begeleiders uitvoert.

Kunstenaar Feiko Beckers onderzoekt met begeleiders hoe je dagelijkse ‘ongelukjes’ naar je hand kunt zetten en er een voorspelbare, interessante activiteit van kunt maken, bijna slapstick. Feiko heeft een fascinatie voor dingen die mislukken en falen. Hij zet deze op humoristische wijze in scène of speelt een voorval dat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden na voor een videoregistratie of performance.

Theatermaker Joris van Midde wil in workshops met medewerkers de dagelijkse realiteit van de werkvloer beschouwen als een theatervoorstelling.

Kunstenaar Cathalijne Smulders gaat samen met begeleiders onderzoeken welke tactiele uitwisselingen er zijn in het moment rond het wakker worden en gaan slapen. Door middel van multi-zintuiglijk onderzoek wil zij verzorgers aanmoedigen om dagelijkse handelingen en voorwerpen uit de slaapkamer te benaderen als zintuiglijke instrumenten die inzetbaar zijn voor speelse interacties met bewoners.

Social designer Cécile Espinasse wil op twee woningen een dag per week als kok infiltreren. Zij voegt die dag iets toe aan het eten, een ‘fancy extra dish’. Ze wil experimenteren met kleur, geur, structuur en klank van het eten. Kan de directe manier waarop bewoners eten een inspiratiebron voor personeel worden om meer speels met voedsel om te gaan? Mag het ook een beetje vies worden?

Ook het kunstenaarscollectief Tilburg Cowboys gaat onderzoek doen, maar hoe dat gebeurt blijft nog even een verrassing. Hun onderzoek zal resulteren in een fysiek product, een toolkit, een activiteit of een beleving.

Het project bij Severinus wordt financieel ondersteund door het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, en de Provincie Noord-Brabant/Kunstloc via de Impulsgeldenregeling. |