Chat vrijheidsbeperking: 'Vertrouwen is enige uitweg'

"Vertrouwen tussen cliënt en begeleider is de enige mogelijke uitweg. Controleren en beperken schaadt dit vertrouwen, dus niet doen!" Dat was een van de reacties in de twitterchat #chatvg van woensdagavond 18 september over vrijheidsbeperking. Ruim 50 twitteraars deden mee aan de chat van Klik en 's Heeren Loo, #chatvg was zelfs trending topic; een van de belangrijkste onderwerpen op twitter in Nederland.

Aanleiding voor de chat was de campagne Net zo vrij als jij. Aan de hand van stellingen discussieerden deelnemers over vrijheid van mensen met een verstandelijke beperking. Mag je bijvoorbeeld de rolstoel van iemand die anders dreigt te gaan dwalen op de rem zetten? En mag je het telefoonverkeer van iemand die kwetsbaar is voor loverboys controleren?

In gesprek blijven met de persoon, verder kijken naar andere oplossingen en de situatie goed analyseren, adviseerden de twitteraars in de chat. Een van de reacties: "Zie de mens in plaats van de beperking. Zie de angst in plaats van het gedragsprobleem, en durf te zeggen wat je nodig hebt." Ook domotica, zoals sensoren die beweging melden, werden genoemd, met de kanttekening dat dit ook de privacy kan schenden.

In de gaten houden
Ook vrijheid op sociale media kwam voorbij, zo stelde iemand dat er begeleiders zijn die via sociale media hun clienten volgen om te zien wat ze 'uitspoken'. Een reactie was dat het voor cliënten niet fijn is dat ze zo in de gaten gehouden worden en ze het naderhand op hun bord krijgen. "Het is eigenlijk een teken van handelingsverlegenheid, dat je als begeleider niet open in gesprek met je cliënt durft te gaan," zo stelde een van de twitteraars.

Cultuurverandering
Een van de laatste vragen in de chat was wat er nodig is voor een cultuurverandering in het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen in de zorg. De chat en de campagne Net zo vrij zijn een beginnetje, want gezien de animo en de reacties van de deelnemers blijkt het onderwerp erg te leven. "Respect, kennis van rechten van cliënten, durven loslaten, en niet alleen kiezen voor veiligheid," twitterde Loes den Dulk van Raad op Maat. "Begin met je realiseren dat je cliënt een mens is met dezelfde wensen en behoeften als jij. Als we alle risico's willen vermijden hebben cliënten geen leven meer!"

Trending topic
Deze week twitterden 173 verschillende gebruikers over de #chatvg. Er waren 309 verschillende tweets, met 170 retweets, waardoor het een Trending Topic in Nederland is geworden. 45.773 twitteraars hebben de berichten kunnen zien, zo meldde twitteranalysator Nederland Trends.