Petitie voor verbeteringen in de verstandelijk gehandicaptenzorg

De vele wisselingen en tekorten in begeleiders in de verstandelijk gehandicaptenzorg geven onrust, met grote problemen tot gevolg. In de media verschenen hierover afgelopen week verschillende verhalen. Inmiddels is er ook een petitie gestart die oproept tot veilige en menswaardige zorg voor mensen met een beperking, door de functiegroep begeleiders in de gehandicaptenzorg van de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW).

Nog meer bezuinigingen holt de gehandicaptenzorg verder uit, zo kwam naar voren in artikelen in Trouw (Minder geld naar gehandicaptenzorg? Dan wordt Jaap straks weer vaker opgesloten, vrezen zijn begeleiders) en NRC (Het zwemmen gaat niet door – door personeelstekorten verdwijnen de ‘geluksmomenten’ in de gehandicaptenzorg) afgelopen week.

Probleemgedrag als signaal
“Het vak van begeleider in de gehandicaptenzorg is een prachtig vak als je volledig de zorg en ondersteuning kunt bieden aan mensen met een beperking. Echter, de afgelopen jaren is het steeds moeilijker geworden om er écht voor hen te kunnen zijn. Door de arbeidsmarktkrapte, het grote verloop van begeleiders, verzwaring van gedragsproblematiek van mensen met een beperking en de inzet van meer ongeschoolde begeleiders,” verklaart de functiegroep begeleiders in de gehandicaptenzorg van de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW).

“Dit merken niet alleen de cliënten, maar ook de begeleiders, verwanten en naasten. Daarnaast kan in de samenleving meer overlast worden ervaren, omdat cliënten nu zonder hun vaste professionele begeleider vaker alleen in de woonwijk staan en signaalgedrag (probleemgedrag) laten zien.”

Pleidooi 
De kwaliteit van zorg voor mensen met een beperking kan volgens de groep begeleiders in de gehandicaptenzorg niet meer worden gewaarborgd. Daarom vragen ze met een petitie aandacht voor de schrijnende situatie in de gehandicaptenzorg. Met twee voorbeelden illustreren ze hun pleidooi:

• Een cliënt met laag niveau is helemaal uit haar doen als er geen bekende begeleider op de groep is. Ze voelt zich dan erg onveilig, beschadigt zichzelf en kan haar dagprogramma niet volgen. Ze blijft zeer onrustig tot er weer een bekende begeleider voor haar aanwezig is. 
• Een moeder vertelt: ‘Het was een overwinning dat onze dochter van 18 jaar wilde kijken of dagbesteding iets voor haar was. Ze kwam in een groep met vier andere cliënten met één vaste begeleider en dat deed haar goed. Ze kreeg op tijd haar medicijnen, er was aandacht voor haar lichamelijke kwetsbaarheden, ze ontwikkelde zich verder in haar sociale vaardigheden en deed kleine klusjes. Ze had een zinvolle en veilige invulling van de dag, waarbij ik als moeder ook ontlast werd. Helaas door bezuinigen werd deze kleine veilige groep na zeven maanden opgeheven. Daarna ging het gigantisch mis. Ze raakte volledig in isolement en je kunt je voorstellen wat dit voor ons gezin betekende.’

Overvraagd
“Omdat de werkdruk voor begeleiders erg hoog is en zij steeds minder tijd hebben voor belangrijke dagelijkse taken, worden stagiaires, verwanten en vrijwilligers steeds vaker gevraagd om onderdelen van de zorg over te nemen. Hierbij worden ze vaak overvraagd,” aldus de begeleiders.

“Daarnaast is er weinig ruimte meer voor laagdrempelige activiteiten door begeleiders om een betekenisvolle en veilige relatie op te bouwen, waardoor de cliënt ook geen veilige en passende tijdsinvulling kan ervaren. Bovendien zijn er diverse woonlocaties waar überhaupt geen vrijwilligers te vinden zijn.”

Onbekwaam
Begeleiders geven ook aan dat ze regelmatig met wisselende en onbekende collega’s op woningen, daginvulling of werk staan, die soms ook onbevoegd en onbekwaam zijn. “Hierdoor worden signalen van spanningsopbouw bij cliënten minder tijdig opgemerkt en onnodig veel medicatiefouten gemaakt. Daardoor zijn er vaker en heftigere escalaties in gedrag bij cliënten te zien. Dit zijn situaties met zeer grote en negatieve impact op de basisveiligheid van de persoon met een beperking.”

Wat is er nodig?
De begeleiders in de gehandicaptenzorg van de BPSW noemen 5 punten die nodig zijn om de zorg voor mensen met een beperking te verbeteren:

1. Zorg voor vaste professionele begeleiders.
2. Wij bepleiten om het vak beter bekend te maken onder zij-instromers en jongeren die voor hun studiekeuze staan.
3. Ontlast naasten.
4. Zet op een passende manier stagiaires, verwanten en vrijwilligers in.
5. Zorg voor voldoende professionele begeleiders.

Lees een uitgebreide toelichting op de website van de BPSW-functiegroep begeleiders in de gehandicaptenzorg. De petitie is te vinden op petities.nl/petitions/verbeter-de-zorg-voor-mensen-met-een-beperking.  |